Çocukların Okula Gitmek İstememesi: Aileler İçin Kapsamlı Bir Rehber
Çocukların okula gitmek istememesi, birçok aile için endişe verici bir durumdur. Eğitim hayatının temel taşlarından biri olan okul, çocukların sosyal ve akademik gelişimleri açısından kritik bir rol oynar. Ancak bazı çocuklar, çeşitli nedenlerden dolayı okula gitmeyi istemeyebilir. Bu yazıda, farklı yaş aralıklarına göre çocukların okula gitme isteksizliklerini ele alacak ve ailelere pratik tavsiyeler sunacağız. Çocuğum okula gitmek istemiyor diyorsanız yazının devamını okuyun.
Hepsinden önce okula uyum sürecinde çocuklara tanınması gereken bir aylık süreyi göz önünde bulundurmak gerekir. Çocuk okul başlayalı bir ay oldu ve halen okula gitmek istemiyor veya okula gidince ağlıyor, sorun çıkarıyor diyorsanız bir uzmandan yardım almak gerekebilir. 2-8 yaş çocuklar için oyun terapisi ve 8-12 yaş çocuklar için bilişsel davranışçı oyun terapisi, 12-18 yaş çocuklar için ise çocuk ve ergenlerde bilişsel davranışçı terapi tercih edilebilir.
1. Yaş Aralığı 3-6: Okula Hazırlık Dönemi
Kreş ve anaokulu dönemi, çocukların sosyal becerilerini geliştirdiği ve okul hayatına adım attığı bir süreçtir. Bu yaş grubundaki çocuklar, genellikle anne-baba ile sıkı bir bağ kurar ve ayrılık kaygısı yaşayabilirler. Ayrılık kaygısı başka ortamlarda da kendini gösterecektir. Örneğin anne veya baba markete gittiğinde bile çocuğun tepkileri yoğun oluyorsa bu noktada çocuk ayrılık kaygısı gösteriyor diyebiliriz.
Tavsiyeler:
Oyun ile Tanıtım: Okul ortamını oyun aracılığıyla tanıtmak, çocukların kaygılarını azaltabilir. Evde okul oyunu oynayarak, öğretmen rolüne girebilir ve okulu eğlenceli hale getirebilirsiniz.
Sosyal Etkileşim: Diğer çocuklarla sosyal ortamlarda bir araya getirmek, çocukların okul arkadaşlığına alışmalarına yardımcı olur.
Ritüel Oluşturma: Okula gitmeden önce sabahları belirli bir rutin oluşturmak, çocuğun kendini güvende hissetmesine yardımcı olur. Örneğin, sabah kahvaltısından sonra birlikte kısa bir oyun oynamak faydalı olabilir.
2. Yaş Aralığı 7-10: İlkokul Dönemi
İlkokul döneminde çocuklar, akademik içeriklerle tanışmaya başlar ve sosyal dinamikler daha da karmaşık hale gelir. Bu dönemde, kaygı ve sosyal ilişkiler çocukların okula gitme isteğini etkileyen önemli faktörlerdir. Sosyal kaygı yaşayan çocukların bu dönemde okula gitmek istememesi daha çok görülmektedir. Sosyal kaygı da yalnızca okulda değil başka ortamlarda da çocuğun davranışlarından anlaşılabilir. Sosyal ortamlardan kaçınma davranışı, iletişimde zorlanma gibi durumlar ile kendini belli eder.
Tavsiyeler:
Açık İletişim: Çocuklarınızla okula gitmek istememelerinin nedenlerini konuşun. Duygularını ifade etmelerine yardımcı olun. Endişe ya da korku gibi hislerini paylaşmaları, sorunların çözümünde etkili olabilir.
Öğretmenle İşbirliği: Çocuğun öğretmeniyle düzenli olarak iletişim kurmak, çocuğun okul hayatını anlamanızı kolaylaştırır. Öğretmen, çocuğun sosyal ilişkileri veya akademik zorlukları hakkında bilgi verebilir.
Ders Dışı Aktiviteler: Spor veya sanat gibi ders dışı aktiviteler, çocuğun okula olan bağını güçlendirebilir. Bu tür aktiviteler, çocuğun kendine güvenini artırır ve okulda daha fazla zaman geçirmeye teşvik eder.
3. Yaş Aralığı 11-14: Ortaokul Dönemi
Bu yaş grubundaki çocuklar, ergenlik döneminin etkisiyle değişken ruh halleri yaşayabilirler. Sosyal ilişkiler, kimlik gelişimi ve akademik baskılar, çocukların okula gitme isteğini etkileyebilir.
Tavsiyeler:
Destekleyici Ortam: Çocukların ilgi alanlarını ve yeteneklerini keşfetmelerine yardımcı olun. Bu, onların motivasyonunu artırarak okula daha hevesli gitmelerini sağlar.
Duygusal Destek: Çocuklarınızla duygusal açıdan açık bir iletişim kurarak, onların kaygılarını anlamaya çalışın. Gerekirse bir uzman desteği almayı değerlendirin.
Hedef Belirleme: Çocuklarla birlikte kısa ve uzun vadeli hedefler belirleyin. Bu, okula yönelik motivasyonlarını artırabilir. Hedeflerin gerçekleştirilmesi, çocukların başarı duygusunu pekiştirir.
4. Yaş Aralığı 15-18: Lise Dönemi
Lise dönemi, gençlerin kimlik arayışı ve gelecekle ilgili kararlar alma sürecidir. Bu dönemde çocukların okuldan uzaklaşma isteği, akademik baskılar veya sosyal kaygılardan kaynaklanabilir.
Tavsiyeler:
Kariyer Planlama: Gençlerin geleceğe dair hedefler belirlemelerine yardımcı olun. Hangi meslekleri düşündüklerini ve hangi alanlarda yetenekleri olduğunu keşfetmek, okula karşı motivasyonlarını artırabilir.
Sosyal Destek Grupları: Sosyal destek gruplarına katılım, gençlerin benzer sorunlar yaşayan diğer bireylerle bir araya gelmesine olanak tanır. Bu, yalnızlık hissini azaltabilir.
Akademik Destek: Gerekli durumlarda ek dersler veya danışmanlık hizmetleri alarak, akademik zorlukların üstesinden gelmelerine yardımcı olun. Bu, okula karşı tutumlarını olumlu yönde etkileyebilir.
Çocukların Okula Uyum Süreçlerini Etkileyebilecek Diğer Faktörler
Okul Fobisi: Okul fobisi birkaç farklı sebepten oluşabilir. Okul fobisi için daha detaylı bilgiye sahip olmak için şu yazıyı okuyabilirsiniz. https://munevvertimuroglu.com/okul-fobisi-nedi…-cozum-onerileri/
Sınırları Olmayan Çocuklar: Aileler geçmişten günümüze ebeveynlik anlayışlarını değiştirdiler. Bunun bir sonucu olarak da kendileri göremediği tüm imkanları çocuklarına sunmaya çalışmaktadırlar. Fakat bazı aileler bunun bir sınırı olduğunu fark etmeyip çocuklarına karşı herhangi bir sınır koymadan onları yetiştirmektedirler. Bu sebeple okula bile gitmek istemeyen çocuklar yetişebilmektedir. Bu noktada kararlı durup çocukların okula gitmek zorunda olduğunu onlara göstermeleri gerekmektedir. Yetişkinlik hayatında da bazı sıkıntıları engellemek amacıyla bu sınırlar koyulmak zorundadır.
Sonuç
Çocukların okula gitmek istememesi, her yaş grubunda farklı dinamiklere sahip bir durumdur. Aileler, çocuklarının ihtiyaçlarını anlayarak, uygun stratejiler geliştirmeli ve destekleyici bir ortam sunmalıdır. Açık iletişim, sosyal etkileşimler ve akademik destek, çocukların okula karşı olumlu bir tutum geliştirmelerine yardımcı olacaktır. Unutulmamalıdır ki, erken müdahale ve uygun rehberlik, çocukların eğitim hayatında sağlıklı bir gelişim göstermeleri için oldukça önemlidir.